​ហេតុអ្វីប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិនារីអន្ដរជាតិ? នៅក្នុងទិវាសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិ ថ្ងៃទី៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩នេះ យើងខ្ញុំសូមគោរព ជូនពរដល់ ស្រ្ដី គ្រប់ៗរូបសូមជួបប្រទះតែសេចក្ដីសុខសេចក្ដីចម្រើន រកទទួលទានមានបាន មានសុខភាពល្អ ប្រាជ្ញាវៀងវៃ បើប្រាថ្នាអ្វីសូមឱ្យបានសម្រេចដូចសេចក្ដីប្រាថ្នា ជាពិសេសសូមឱ្យសម្រស់កាន់តែស្រស់ស្អាត សូមអរគុណ!! ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅថ្ងៃទី ៨ ខែមីនាដើម្បីអបអរសាទរចំពោះសមិទ្ធផលសម្រេចបានរបស់ស្ត្រីទូទាំងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងទូទាំងប្រទេសលើពិភពលោក។ ទិវានេះ ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថា ជាទិវាអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីសិទ្ធិស្ត្រី និងសន្តិភាពអន្តរជាតិ។ ប្រវត្តិ ទិវាសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិ ៨មីនា ការប្រជុំគ្នាថ្ងៃទី៨ ខែមីនា នៅទីក្រុងដាកា ប្រទេសបង់ក្លាដេស ទិវានារីអន្តរជាតិ (៨មីនា) គឺជាទិវាមួយដែលនារីជុំវិញពិភពលោកប្រារព្ធពិធីដើម្បីរំលឹកអប អរសាទរ។ជាឱកាសមួយ ត្រូវអបអរ ដោយមានពិធីបុណ្យរំលឹកខួបប្រារព្ធធ្វើដោយនារីជុំវិញ ពិភពលោក។ អង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏ប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរទិវានេះ និងប្រទេសជាច្រើន បានកំណត់ទិវានេះ ថាជាថ្ងៃបុណ្យជាតិរបស់ខ្លួនផងដែរ នៅពេលនារីក្នុងទ្វីបទាំងអស់ ដែលជាញឹកញាប់តែងត្រូវបែងចែក ដោយព្រំដែនជាតិ និងដោយជាតិពន្ធខុសគ្នា ដោយភាពខុសគ្នាខាងភាសា វប្បធម៌ សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ មកជួបជុំគ្នាដើម្បីធ្វើពិធីបុណ្យរំលឹកខួបទិវារបស់ខ្លួន គេអាចរំលឹកឡើងវិញអំពីប្រពៃណីដែលតំណាងឲ្យយ៉ាងតិចប្រាំបួនទសវត្ស នៃការតស៊ូដើម្បី សមភាព យុត្តិធម៌ សន្តិភាព និង អភិវឌ្ឍន៍។ ទិវានារីអន្តរជាតិ គឺជារឿងរបស់នារីសាមញ្ញ ដែលជាអ្នកកសាងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ វាបានចាក់ឫស ក្នុងការតស៊ូរបស់នារី អស់ពេលរាប់សតវត្ស ដើម្បីចូលរួមក្នុងសង្គមដោយស្មើភាពជាមួយបុរស។ នៅក្នុងប្រទេសក្រិចដែលជាប្រទេសចំណាស់ លីស៊ីស្ត្រាតា (Lysistrata) បានផ្ដើមគំនិតធ្វើកូដកម្មផ្លូវភេទ ប្រឆាំងនឹងបុរសដើម្បីបញ្ចប់ សង្គ្រាម និងនៅអំលុងបដិវត្តន៍បារាំង នារីក្នុងទីក្រុងប៉ារីស បានអំពាវនាវរក "សេរីភាព សមភាព ភាតរភាព" ដោយដើរជាក្បួនឆ្ពោះទៅកាន់ទីក្រុងវែរសៃ ដើម្បីទាមទារសិទ្ធិបោះឆ្នោតសម្រាប់នារី។ គំនិតនៃទិវានារីអន្តរជាតិបានលេចឡើងជាដំបូងនៅរបត់នៃសតវត្ស ដែលក្នុងពិភពឧស្សាហូបនីយកម្ម គឺជារយៈពេលនៃដំណើរវាតទី និងចលាចល កំណើនប្រជាជនយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងមនោគមវិជ្ជា មូលវិវឌ្ឍនិយម។ ប្រវត្តិសង្ខេប នៃព្រឹត្តិការណ៍នេះរៀបតាមលំដាប់នៃកាលវេលា ដូចខាងក្រោម៖ ឆ្នាំ១៩០៩ យោងតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់បក្សសង្គមនិយមអាមេរិក ទិវានារីជាតិលើកទីមួយត្រូវបានគេគោរពអបអរសាទរទូទាំងសហរដ្ឋ អាមេរិក នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ។ នារីបានបន្តធ្វើបុណ្យរំលឹកខួបទិវានេះ រហូតទៅដល់ថ្ងៃអាទិត្យចុងក្រោយនៃខែនោះនាឆ្នាំ១៩១៣។ ឆ្នាំ១៩១០ សមាគមសង្គមនិយមអន្តរជាតិ ជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុង Copenhagen បានបង្កើតជាទិវានារីមួយដែលមានលក្ខណៈជាអន្តរជាតិ ដើម្បីអបអរចលនា ដើម្បីសិទ្ធិនារី និងដើម្បីជួយសម្រេចឲ្យបាននូវសិទ្ធិបោះឆ្នោតជាសកល សម្រាប់នារី។ សំណើនេះត្រូវបានទទួលអបអរដោយមានការអនុមតិជាឯកច្ឆន្ទដោយសន្និសីទ របស់នារីជាង១០០នាក់មកពីប្រទេស១៧ដែលរួមមាននារីដំបូងគេ បីនាក់ត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជាតំណាងរាស្ត្រ សភាហ្វាំងឡង់។ ពុំមានកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់ណាមួយត្រូវបានជ្រើសរើសសម្រាប់ធ្វើ ពិធីអបអរនិងគោរពទិវានេះទេ។ ឆ្នាំ១៩១១ ជាលទ្ធផលនៃកិច្ចពិភាក្សាដែលបានសម្រេចនៅទីក្រុង Copenhagen កាលពីឆ្នាំមុន ទិវានារីអន្តរជាតិ ត្រូវបានគេធ្វើពិធីទទួលអបអរជាលើកដំបូង (នៅ ថ្ងៃទី១៩ខែមិនា) នៅប្រទេសអូទ្រីស ប្រទេសដាណឺម៉ាក ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ និង ប្រទេសស្វីស ដែលក្នុងប្រទេសទាំងនោះ មាននារីនិងបុរសជាងមួយលាននាក់បានមកចូល រួមគាំទ្រទាំងអស់គ្នា។ ជាបន្ថែមទៅលើសិទ្ធិក្នុងការបោះឆ្នោតនិងសិទ្ធិបម្រើការងាររដ្ឋ នារីទាំងនោះបានទាមទារឲ្យមានសិទ្ធិក្នុងការធ្វើការងារសិទ្ធិ ទទួលការបណ្ដុះបណ្ដាល និងសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចប់ការរើសអើងចំពោះ ការងារ។ ជិតមួយសប្ដាហ៍ក្រោយមក នៅថ្ងៃទី២៥ខែមិនា សោកនាដកម្មដ៏ខ្លោចផ្សាបណ្ដាលមកពីអគ្គីភ័យ ឆាបឆេះរោងចក្រត្រីកោណផលិតអាវម៉ាដាំ រឹបរាង នៅទីក្រុងញីវយ៉កថ្មី បានផ្ដាច់អាយុជីវិតនារីបម្រើការរោងចក្រនោះអស់ជាង១៤០នាក់ ដែលភាគច្រើនជានារីអន្តោប្រវេសន៍ អ៊ីតាលី និង ជ្វីហ្វ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធំធេងលើច្បាប់ការងារក្នុង សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយលក្ខខណ្ឌការងារដែលនាំឲ្យមានគ្រោះមហន្តរាយនេះត្រូវបានគេ ស្មិងស្មាធិ៍ រំលឹកប្រតិស្ឋ អធិស្ឋានក្នុងអំឡុងពិធីបុណ្យជាបន្តបន្ទាប់ដើម្បីរំលឹកទិវានារី អន្តរជាតិ។ ឆ្នាំ១៩១៣-១៩១៤ ជាផ្នែកមួយនៃចលនាសន្តិភាពដែលកំពុងប្រុងប្រៀបដំណើរការនៅពេល មុនព្រឹត្តិការណ៍សង្គ្រាមលោកលើកទី១ នារីរុស្សីបានធ្វើពិធីរំលឹកខួបទិវានារីអន្តរជាតិរបស់គេជាលើក ទីមួយ នៅថ្ងៃអាទិត្យចុងក្រោយក្នុងខែកុម្ភៈឆ្នាំ១៩១៣។ នៅតំបន់ផ្សេងទៀតក្នុង[អឺរ៉ុប] នៅថ្ងៃ ឬប្រហែលថ្ងៃទី៨ខែមិនា នៃឆ្នាំបន្ទាប់មក នារីបានមកមូលផ្ដុំជុំគ្នាដើម្បី ឬមួយតវ៉ាប្រឆាំងនឹងសង្គ្រាម ឬមួយដើម្បីសម្ដែងសាមគ្គីភាពជាមួយបងប្អូននារីៗរបស់គេ។ ឆ្នាំ១៩១៧ ជាមួយនឹងទាហានរុស្សី២លាននាក់ នារីរុស្សីជាថ្មីម្ដងទៀតបានជ្រើសរើសយកថ្ងៃអាទិត្យចុងក្រោយ ក្នុងខែកុម្ភៈ ដើម្បីធ្វើកូដកម្ម ទាមទារ "ចំណីអាហារហូបចុក និង សន្តិភាព"។ មេដឹកនាំនយោបាយបានជំទាស់នឹងការកំណត់ពេលធ្វើកូដកម្មនេះ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ក៏នារីទាំងនោះនៅតែបោះជំហានទៅមុខជានិច្ច។ ប្រវត្តិបន្ទាប់មកទៀតគឺ បួនថ្ងៃក្រោយមកស្ដេចរុស្សី (The Czar) ត្រូវបង្ខំឲ្យដាក់រាជ្យ ហើយរដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្នបានផ្ដល់សិទ្ធិបោះឆ្នោតដល់នារី។ ថ្ងៃអាទិត្យប្រកបដោយអត្ថន័យសំខាន់ជាប្រវត្តិសាស្ត្រនោះបាន ប្រព្រឹត្តឡើងចំថ្ងៃទី២៣ខែកុម្ភៈ តាមប្រតិទិន ជូល្យ៉ិនៀ [Julian Calendar =ប្រតិទិនបង្កើតដោយរដ្ឋបុរស Julius Caesar ក្នុងឆ្នាំ៤៦មុនគ្រិស្តសករាជ ដែលកំណត់ពេល១ឆ្នាំម្ដង មាន១២ខែ មួយខែៗមាន៣០ឬ ៣១ថ្ងៃ លើកលែងតែខែកុម្ភៈចេញ] ដែលកាលនោះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ក្នុងប្រទេសរុស្សី ប៉ុន្តែវាត្រូវចំថ្ងៃទី៨មិនា តាមប្រតិទិន Gregorian [(គឺប្រតិទិនជូល្យ៉ិន ដែលត្រូវគេ កែទម្រង់និងដែលគេប្រើប្រាស់សព្វថ្ងៃ] ដែលត្រូវគេប្រើនៅទីដទៃទៀត។ |ចាប់តាំងពីឆ្នាំដំបូងៗនោះមក ទិវានារីអន្តរជាតិ មានទំហំធំធេងថ្មីជាសកលសម្រាប់នារីទាំងឡាយ ទាំងនៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ ទាំងនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ។ ការរីកធំធាត់នៃចលនារីអន្តរជាតិ ដែលត្រូវពង្រឹងដោយសន្និសីទនារីជាសកលរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ចំនួនបួន បានជួយធ្វើឲ្យពិធីបុណ្យរំលឹកខួប ទិវានេះជាចំណុចប្រមូលផ្ដុំមួយសម្រាប់សម្របសម្រួលកម្លាំងដើម្បី ទាមទារសិទ្ធិនារី និងទាមទារឲ្យនារីអាចចូលរួមក្នុងដំណើរការនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ទិវានារីអន្តរជាតិកាន់តែប្រែក្លាយទៅជាពេលវេលាមួយសម្រាប់ឆ្លុះ បញ្ចាំង លើការរីកចម្រើនដែលទទួលបាន ដើម្បីអំពាវនាវឲ្យមានការប្រែប្រួល និងធ្វើពិធីអបអរសាទរសកម្មភាពទាំងឡាយដែលធ្វើដោយសេចក្ដីក្លាហាន និងការប្ដេជ្ញាចិត្តដោយនារីសាមញ្ញដែលបានបំពេញតួនាទីវិសាមញ្ញ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃសិទ្ធិរបស់នារី។

Recent Comments

នៅក្នុងថ្ងៃទិវាសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិ ថ្ងៃទី៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩នេះ យើងខ្ញុំសូមគោរព ជូនពរដល់ ស្រ្ដី គ្រប់ៗរូបសូមជួបប្រទះតែសេចក្ដីសុខសេចក្ដីចម្រើន រកទទួលទានមានបាន មានសុខភាពល្អ ប្រាជ្ញាវៀងវៃ បើប្រាថ្នាអ្វីសូមឱ្យបានសម្រេចដូចសេចក្ដីប្រាថ្នា ជាពិសេសសូមឱ្យសម្រស់កាន់តែស្រស់ស្អាត សូមអរគុណ!! On International Women's Day, March 8, 2019, we would like to wish everyone a happy, healthy, prosperous, healthy, wise person if they wish. Special wishes, let's be beautiful, thank you !!

Thursday, November 1, 2018

ប្រវត្តិ​នៃ​ព្រឹត្តិការណ៍​ថ្ងៃ ១៧ មេសា ១៩៧៥​​

         ការ​វាយ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា រវាង​កងទ័ព របស់​សាធារណៈរដ្ឋ​ខ្មែរ របស់​សេនាប្រមុខ​លន់ នល់ និង​កងទ័ព​ខ្មែរក្រហម ត្រូវបាន​មើលឃើញ និង​លាន់ឮ​ស្ទើរ​ពេញ មួយ​យប់ នៅ​យប់​ថ្ងៃទី​១៦ មេសា ១៩៧៥​។​
​             កងទ័ព​ក្រហម​បាន​បើក​រណៈសិរ្យ គ្រប់​ទិស​ទាំង​បួន​ហើយ​ខ្លាំង បំផុត គឺ​នៅ​តាម​ផ្លូវជាតិ​លេខ​០១​។ ដោយ​កងទ័ព​សាធារណៈ រដ្ឋ​ខ្មែរ​ត្រៀម​ចុះចាញ់ និង​មាន​ការបាញ់​តប​រប៉េះរប៉ោះ​កងទ័ព ខ្មែរក្រហម ក៏​បាន​ចូលលុកលុយ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ នៅវេលា ម៉ោង ០៧​និង ៣០​នាទី​ព្រឹក ថ្ងៃទី ១៧ មេសា ១៩៧៥​។ នៅ​ម៉ោង​ប្រហែលជា ១០​ព្រឹក ថ្ងៃទី​១៧ មេសា ខ្មែរក្រហម បាន​កាន់កាប់​ទីក្រុង​បាន​ទាំ​ស្រុង​។​
​      ទង់ជាតិ​របប​សាធារណៈរដ្ឋ​ខ្មែរ របស់​លោក​សេនាប្រមុខ​លន់ នល់ ដែល​មាន​ផ្ទៃ​ពណ៌​ខៀវ និង​ជ្រុង​ម្ខាង​រូប​ប្រាសាទអង្គរវត្ត កំពូល​បី ពណ៌​ស និង​ផ្ទៃ​ជុំវិញ ពណ៌​ក្រហម ហើយ​ជ្រុង​ខាងលើ មាន​សញ្ញា​ផ្កាយ ព័ណ​ស​ចំនួន​៣ បាន​ត្រូវ​ទាញ​ទំលាក់ ជាមួយនឹង​បទ​ចំរៀង​ជាតិ ដោយ​ជំនួស​មកវិញ ទង់ជាតិ​និង​ភ្លេងជាតិ​របស់​របប​កម្ពុ​ជា​ប្រជាធិបតេយ្យ​។​
​ទង់ជាតិ​របប​កម្ពុជា ប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវបាន បង្ហូត​ឡើង ទង់ជាតិ នេះ រំលិច​ដោយ​ផ្ទៃ ពណ៌​ក្រហម និង​រូប​ប្រាសាទ​កំពូល​បី ពណ៌​លឿង នៅ​ចំ​កណ្ដាល​។ ផ្ទៃ​ពណ៌​ក្រហម តំណាងឲ្យ ចលនា​បដិវត្ត មានន័យ​ថា បូជា​ជិវិត ដ៏​មុះមុត និង​អង់អាច​ក្លាហាន ដើម្បី​ប្រជាជន​កម្ពុជា រំ​លោះ​ប្រទេស ការពារ និង​កសាង​ប្រទេស​។​
        ផ្ទៃ​ប្រាសាទ​កំពូល បី ពណ៌​លឿង​ជា​និមិត្តរូប នៃ​ប្រពៃណី​ជាតិ​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​បាន​ការពារ និង​កសាង​ប្រទេស​ឆ្ពោះទៅ​រក​ភាពរុងរឿង មហាលោតផ្លោះ មហាអស្ចារ្យ​។​
​        ប្រជាជន​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ ឬ​គេ​ហៅថា អ្នក ១៧ មេសា រាប់​សែ​នាក់ ត្រូវ បាន​ទ័ព​ខ្មែរក្រហម​គៀរ និង​បង្ខំ​ឲ្យ​ចាកចេញ​ទីក្រុង​។ មាន​រទេះគោ រទេះសេះ រ៉ឺម៉ក ម៉ូតូ អ្នកដើរ​ថ្មើជើង ចេញ​ដើរ​តាមផ្លូវ ចេញពី​ទីក្រុង ប៉ុន្តែ​ភាព​និរាស​គ្រួសារ​ក៏​ចាប់ផ្ដើម ប្រពន្ធ​បាត់​ប្ដី ម្ដាយ​ព្រាត់កូន កូន ព្រាត់​ឪពុក បង​បាត់​ប្អូន ចៅ បាត់ ជីតា ជីដូន បាត់​ចៅ បាន​កើតមាន​ស្ទើរ​គ្រប់កន្លែង​។ អ្នកខ្លះ​រត់​ទៅ​ស្រុកកំណើត អ្នកខ្លះ ដេក​រង់ចាំ​ថ្ងៃ​ត្រឡប់​ចូល​ក្រុង​វិញ តែ​ទីបំផុត​មានតែ​និរាស​ន៍ និង ព្រាត់ប្រាស់​គ្នា​។​
​        ភាព​ខ្មៅ​ងងឹត និង​សោកនាដកម្ម កាន់តែ​ធំធេង និង​ឈឺចាប់​។ សាកសព​ទាហាន របស់​សាធារណៈ រដ្ឋ និង​ជន​ស៊ីវិល ត្រូវ​គេ​ប្រទះឃើញ ស្លាប់​ជា​ច្រើន​នៅ​ពាសវាល​ពាសកាល និង​តាម​ដងផ្លូវ​។ ឈាម​របស់​ខ្មែរ​ចាប់​ហូរ​កើត​ជា​ថ្លុកឈាម ថ្ងៃ​នោះ​មក​។​
​ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​បន្តិច​ខ្មែរ​ហាក់ដូច​បាន​ សន្តិភាព ជាមួយនឹង​ការធ្វើសមាហរណកម្ម រវាង​អ្នក​ទីក្រុង គេ​ហៅថា ១៧ មេសា និង​អ្នក​ជនបទ គេ​ហៅ​ពួក​មូលដ្ឋាន​។ រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ខែ​ប៉ុណ្ណោះ ខ្មែរក្រហម បាន​បង្កើត​សហករណ៍​មូលដ្ឋាន​បាន​ដោយ​ជោគជ័យ​។​
         ​អ្នក ១៧ មេសា ច្រើន​ជា​និស្សិត បញ្ញវ័ន្ត ត្រូវ​គេ​ស្នើ​ឲ្យ​ចុះ​ស្រែ​ដក​ស្ទូង និង​កាន់​នង្គ័ល ព្យួរ​រាស់​។ នៅពេលនោះ ទីផ្សារ និង​កម្ម​សិទ្ធ​ឯកជន​ត្រូវបាន​លុបបំបាត់​។ កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ខ្មែរក្រហម ចាប់ផ្ដើម​ពង្រឹង វណ្ណៈ​កសិករ ដែល​ពាក្យស្លោក​របស់​ខ្មែរ ក្រហម សរសេរ​ថា​កសិករ​គឺជា​វណ្ណៈ អ​ធន់ និង​ឈាន​មុខ​គេ ដែល​សាក​សម និង​បទ​ចំរៀង​របស់​ខ្មែរក្រហម មួយ​បទ​ដែល​មាន​អត្ត​ន័យ ដូច​បទ​ចំរៀង “​កសិករ របស់​ខ្មែរក្រហម​”​។​
​      ក្រោយ​ពី​ស្ថានការណ៍​យោធា បាន​ស្ងប់ស្ងាត់​ប្រទេសជាតិ​ទាំងមូល ត្រូវ​បាន​ទាញ​ទំលាក់ ក្នុង​ជំរុំ​លត់​ដំ​ពលកម្ម​។ ការងារ​ពលកម្ម ចាប់ផ្ដើម ធ្វើ​នៅ​ពេល​ថ្ងៃ​រះ រហូតដល់​ពេល​ថ្ងៃ​លិច ។ ក្រុម​ណា មិនអាច បញ្ចប់​ការងារ​ទាន់ ផែនការ ដែល​ដាក់ចុះ ដោយ​ថ្នាក់លើ នឹង មិន​ត្រូវបាន​អនុញ្ញាតិ​ឲ្យ​សម្រាក​នោះទេ​។​
         ​ប៉ុន្តែ​នៅក្នុង​ជំរុំ​លត់​ដំ​ពលកម្ម គេ​ឃើញ​មាន​ការសំដែង​សិល្ប ល្ខោន រឿង និយាយ​អំពី យុទ្ធជន​ខ្មែរក្រហម​ជា​ជន​អង់អាច ក្លាហាន​តែមួយគត់ ដែល​ហ៊ាន ពលី​ជិវិត ដើម្បី​បុព្វហេតុ​ប្រទេស​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង នឹង​បន​ចក្រព័ត្រ​អាមេរិក ហើយ​អត្ត​ន័យ​ដូច​បទ “​យុទ្ធជន តស៊ូ ដើម្បី បុព្វហេតុ​ប្រទេស​” ​។​
​       ជាមួយនឹង​ការធ្វើសមាហរណកម្ម ទៅ​ជា​របប​សមូហភាព និយម បាន​ដោយ​ជោគ ជ័យ ហើយ​នោះ ឃើញថា រដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា ប្រជា​ជា​ធិបតេយ្យ ដែល​មាន​លោក សាឡុត​ស ហៅ ប៉ុលពត ជា​មេដឹកនាំ បានប្រែក្លាយ​ប្រទេស ទៅ​ជា​សង្គម​ទាសករ​។ ប៉ុលពត សម្រេច គោលដៅ​របស់​ខ្លួន​បាន​មួយ​តំណាក់​ទៀត គឺ​លុបបំបាត់បាន​នូវ សាសនា វត្ត​អារាម មន្ទីរពេទ្យ​សាលារៀន​។​
        ប៉ុលពត សម្រេចបាន នូវ​សុបិន​របស់គាត់​គឺ កម្ពុជា​ឆ្នាំ​សូន្យ គឺ​ឲ្យស្រប​នឹង រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ​១៩៧៦ ។ ប្រជាជន​ណា មិន​អាច​ជំ​រៈបានរបប​សង្គមចាស់​នឹង​ត្រូវកំទេច ។ ជន​ណា​នៅ​មាន​គំនិត វប្បធម៌​ជឿនលឿន នឹង​ត្រូវ​ចាត់ទុកជា​ខ្មាំង​របស់ បដិវត្ត គ្រួសារ​របស់​ពួកគេ នឹង​ត្រូវ​យក​ទៅ អប់រំ​លត់​ដំ ក្នុង​ជំរុំ​ពលកម្ម ហើយ​បើ​មិន​អាច​អប់រំ​បាន​នឹង​ត្រូវ​កំទេចចោល​។​
​             បើ​តាម​ការស្រាវជ្រាវ​ដោយ កំណត់ហេតុ​និពន្ធ របស់​អ្នកកាសែត​បរទេស ចំនួន ២​នាក់ គឺ Grant Evans និង Kelvin Rowley នៅ ១៩៨៤ បាន​ស្រង់​គោលនយោបាយ​ជាតិ​នៅ ឆ្នាំ​១៩៧៨ របស់​ប៉ុល​ពត​មក​ចុះផ្សាយ​ថា​ ៖ “​យើង​កំពុង​កសាង​របប​សង្គម​មួយ​ដោយ​មិន​យក​គំរូ​តាម ប្រទេស​ណាមួយ​នោះ​ទេ​។ យើង​ចង់​មាន​បទពិសោធន៍ ដោយ​ខ្លួន​យើង ដែល​ចេញពី​ការតស៊ូ​រំដោះប្រទេស គឺជា​បទពិសោធន៍​របស់​យើង ដ៏​អស្ចារ្យ​។ យើង​មិនឲ្យ​មាន​មហាវិទ្យាល័​យ សាកលវិទ្យាល័យ នៅក្នុង​គំនិត​ជាតិ​និយម​របស់​យើង​។ បើ​ប្រទេស​ពុំមាន ចរាចរ​សាច់ប្រាក់ គ្មាន​ទីផ្សារ គ្មាន​មុខ​ជំនួញ មានន័យថា​យើង បាន​កសាង​សង្គម​មួយ ផ្ដល់​សេរីភាព​វណ្ណៈ​ស្មើភាព ទៅឲ្យ ប្រជាជន ទៅ​ឲ្យ​កសិករ​។ ប្រជាជន​ប្រហែល បី​លាន​នាក់ ជាភា​សសឹក ពួកគេ បានធ្វើ​សមាហរណកម្ម​មក​ជន​បទ​យើង បាន​ផ្ដល់ឲ្យ​ពួកគេ នូវ ស្ថានភាព​រស់នៅ​មាន​ភាពស្មើគ្នា ដូច​កសិករ នៅពេលនោះ ប្រទេស របស់​យើង ប្រែក្លាយ​ជា​របប​សង្គម​និយម មួយ​បែប​ថ្មី​”​។ យ៉ាងហោចណាស់​ក៏​ប៉ុលពត ជា​មេដឹកនាំ​ម្នាក់​គត់ នៅ​កម្ពុជា ដែល​មាន​និន្នាការ​ដ៏​ជិតស្និត ជាមួយ​មេដឹកនាំ​ចិន​ម៉ៅ​សេង​ទុង ។ រាល់​លទ្ធិ និង​របៀប​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​របស់​ចិន ក្នុង​រាជ​កាល​របស់ មេដឹកនាំ​ម៉ៅ​ត្រូវបាន ប៉ុលពត​យក​ម​អនុវត្ត​។​
​         កំណត់ហេតុ​និពន្ធ​របស់ អ្នកនិពន្ធ​បាន​សំណេរ និង​មាន​អត្ថន័យ​ដូចនេះ ថា​៖ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៧៦ ប្រទេស ត្រូវបាន​ប្ដូរ​ឈ្មោះ​ជា​ថ្មី ទៅ​ជា​កម្ពុជា ប្រជាធិបតេយ្យ​។ សម្ដេចព្រះ​នរោត្តម សីហនុ បាន​យាង​ចេញពី​តំណែង និង​ត្រូវ​ឃុំ​ព្រះកាយ នៅក្នុង​រាជវាំង​។​
​លោក ខៀវ សំផន បានតែងតាំង​ជំនួស ព្រះអង្គ​ក្នុង​ឋានៈ​ជា ប្រមុខរដ្ឋ​ផ្លូវកា​រហើយ​ប៉ុលពត ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​។ ផែនការណ៍​បួន​ឆ្នាំ ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង ដើម្បី ដឹកនាំ​ប្រទេស​មួយ​ក្នុង​សម័យកាល ធ្វើ​សមូហភាព​វូប​នីយកម្ម មានន័យ​ថា​កំទេចចោល​របប​ឯកជន ទ្រព្យសម្បតិ គោល ក្របី ដីស្រែ​ចំការ ដាក់​ជា​ទ្រព្យ​រួម​របស់​រដ្ឋ​។​
​        ក្រុម​គ្រួសារ​មិន​អាច​រស់នៅ​រួមគ្នា គេ​ត្រូវ​បំបែក ចូលទៅ​ក្នុង​ស​ហករ គឺ​ក្នុង​គោល ដៅ​របស់​បក្ស និង​រដ្ឋ ធ្វើស្រែ​ឲ្យបាន​ផលបីតោន ក្នុង​មួយ​ហិច​តា​។ ប៉ុន្តែ​ផែនការ​នេះ ត្រូវ​បាន​ទាញ​ទំលាក់​ប្រទេស ចូលទៅ​ក្នុង​ភព​ខៅ្ម​ងងឹត មួយ គឺ​កសិករ​ក្លាយជា​ទាសករ​របស់​បក្ស​គុ​ម្មុយ​និស្ត​បដិវត្ត​កម្ពុជា​។​
       ​នៅក្នុង​ប្រទេស​ចិន​ក្រោយ មាន​បដិវត្ត​វ​ប្បធម័​ឮ និង​ក្រោយ​ពី មេដឹកនាំ​ម៉ៅ ទទួលមរណៈភាព​។ ប៉ុល​ពត​បាន​តាំងខ្លួន គាត់​ជា​មេដឹកនាំ ម៉ៅ​សេង​ទុង​នៅ​កម្ពុជា​។ ទ្រឹស្ដី​មួយ​ត្រូវ​ប៉ុលពត យកមកអនុវត្ត គឺ​កំទេច​ជំងឺ​ផ្ទៃក្នុង​បក្ស មានន័យ​ថា​ត្រូវកំទេច​ជន​ណា ដែល​ប្រឆាំង​នឹង​ការកែ​ទំរង់​របស់​បក្ស ត្រូវ​គេ​លាប​ពណ៌​ជា​ជន​ក្បត់ ក្រោយ​ពាក្យ​នេះ ប្រែក្លាយ​ជា​ជន​ក្បត់​អង្គការ​។​
​          នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៦ ប្រជាជន​កម្ពុជា រាប់រយ​ពាន់​នាក់ ត្រូវ​គេ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម និង​សម្លាប់ នៅ​មន្ទីរ​សន្តិសុខ ឬ​មន្ទីរ​សន្តិបាល​។ នៅ​ខែ​ឧសភា ១៩៧៦ ប៉ុលពត និង​បក្ស​គុ​ម្មុយ​និស្ត​កម្ពុជា ចាប់ផ្ដើម​បង្កើត មន្ទីរ​សន្តិបាល ស​២១ អតីត​វិទ្យាល័យ​ទួលស្លែង នៅក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​។​
​           គោលដៅ នៃ​ការបង្កើត ស​២១ គឺ​សំដៅ ចាប់​ជន​ក្បត់​អង្គការ​មក​សួរចម្លើយ​នៅ​ទីនោះ​។ ស​២១ ឬ​គុក​ទួលស្លែង ត្រូវបាន​ដាក់​ឲ្យ​ស្ថិត​នៅក្រោម ការគ្រប់គ្រង​របស់​កម្មាភិបាល​ជាន់ខ្ពស់ របស់​បក្ស​គុ​ម្មុយ​និ​ស្ត គឺ​កាំ​ង​ហ្គិ​ច​អៀវ ហៅ​ឌុ​ច ដែល​មាន​ជិវិត​មកដល់ពេលនេះ​។​
           ​ទោះជា​បែបណា​របប​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ​ បាន​ធ្វើឲ្យ​ឈាម របស់​ខ្មែរ ជិត​ពីរ​លាន​នាក់​បាន​ស្លាប់ ដោយ ការធ្វើ​ទារុណកម្ម ការ​បង្អត់ បាយ ស្លាប់​ដោយ​ជំងឺ ការ​ធ្វើ​ពលកម្ម​ដោយ​បាក់កំលាំង ដែល​ជា​បុព្វហេតុ​មកពី​ការផ្ដួលរំលំ​របប​សាធារណៈ​ខ្មែរ​។ ប្រវត្តិ សាស្ត្រ ខ្មែរ និង​ពិភពលោក​ចាត់ទុកថា​ជា​ឆ្នាំ​សូន្យ និង​ពិភពដ័​ខ្មៅ​ងងឹត នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​គេ​មិន​ត្រូវ​ឲ្យ​ដា​នប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដ៏​ខ្មៅ​ងងឹត​នេះ កើតឡើង​វិញ​ឡើយ​៕

---------សំរាប់ពត៏មានបន្ថែមសូមចូលទៅកាន់ http://vodhotnews.com

No comments:

Post a Comment